ЯК УСЫНАВІЦЬ (УДАЧАРЫЦЬ) ДЗІЦЯ
(АЛГАРЫТМ ДЗЕЯННЯЎ ПРЫ ЎСЫНАЎЛЕННІ (УДАЧАРЭННІ) ДЗІЦЯ)

Прыярытэтнай формай уладкавання дзяцей, якія засталіся без апекі бацькоў, на выхаванне ў сям'ю з'яўляецца ўсынаўленне (арт.118 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб шлюбе і сям'і ад 9 ліпеня 1999 г. № 278-3 (далей КоБС)). Усынаўленне - гэта заснаваны на судовым рашэнні юрыдычны акт, у сілу якога паміж усынавіцелем і ўсыноўленым узнікаюць такія ж правы і абавязкі, як паміж бацькамі і дзецьмі (ст.119 КоБС).

Асноўныя нарматыўныя прававыя акты, якія рэгулююць пытанні ўсынаўлення

• КоБС;

• Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 26.04.2010 г. № 200 «Об административных процедурах, осуществляемых государственными органами и иными организациями по заявлениям граждан» (далее - Указ № 200);

• Грамадзянскі працэсуальны кодэкс Рэспублікі Беларусь 11 студзеня 1999 г. № 238-З (далей ГПК);

• Палажэнне аб парадку перадачы дзяцей на ўсынаўленне (удачарэнне) і ажыццяўлення кантролю за ўмовамі жыцця і выхавання дзяцей у сем'ях усынавіцеляў на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, зацверджанае пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 28.02.2006 г. №290 (далей - Палажэнне № 290);

• пастанова Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 14.12.2005 г. №1454 «О порядке организации работы с гражданами в органах, регистрирующих акты гражданского состояния, по выдаче справок либо иных документов, содержащих подтверждение фактов, имеющих юридическое значение»;

• пастанова Пленума Вярхоўнага Суда Рэспублікі Беларусь ад 20.12.2000 г. № 9 «О судебной практике по делам об усыновлении (удочерении)»;

• пастанова Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 12.03.2007 г. № 20 «О некоторых вопросах усыновления (удочерения), установления опеки, попечительства над детьми, передачи детей на воспитание в приемную семью, детский дом семейного типа, на патронатное воспитание, возврата детей родителям» (далей - пастанова № 20).


Даведнік аб ўсынаўленні: крокі на сустрэчу з дзіцяці!

Крок 1. Збор дакументаў, атрыманне акта абследавання ўмоў жыцця кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі)

 

      Кандыдатам ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) неабходна прайсці медыцынскае абследаванне па месцы жыхарства і атрымаць медыцынскую даведку аб стане здароўя. Форма і парадак выдачы такой даведкі вызначаны пастановай Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь ад 09.07.2010 г. № 92. Такая даведка сапраўдная 1 год. У даведцы павінна быць заключэнне аб наяўнасці (адсутнасці) захворванняў, пры якіх асобы не могуць быць кандыдатамі ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) (пералік захворванняў устаноўлены пастановай Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь ад 15.12.2017 № 108).

Па месцы працы неабходна атрымаць: даведку аб месцы працы, службы і пасадзе кандыдата ва ўсынавіцелі (тыпавая форма даведкі зацверджана пастановай Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Рэспублікі Беларусь ад 05.10.2010 г. № 140 (дадатак 1); звесткі аб даходзе кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) за папярэдні ўсынаўленні (удачарэнні) год.

      Кандыдаты ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) павінны звярнуцца ў мясцовыя органы кіравання і самакіравання для атрымання акта абследавання ўмоў жыцця.

       У адпаведнасці з п.4.1 пераліку адміністрацыйных працэдур, якія ажыццяўляюцца дзяржаўнымі органамі і арганізацыямі па заявах грамадзян, зацверджанай Указам № 200 (далей пералік адміністрацыйных працэдур), для атрымання акта абследавання кандыдатам ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) неабходны наступныя дакументы: 

• заяву;

• пашпарт або іншы дакумент, які сведчыць асобу кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі);

• пасведчанне абзаключэнні шлюбу кандыдата ва ўсынавіцелі(удачарыцелі) - у выпадку ўсынаўлення (удачарэння) дзіцяці асобай, якая знаходзіцца ў шлюбе;

• пісьмовая згода аднаго з сужэнцаў на ўсынаўленне (удачарэння) - у выпадку ўсынаўлення (удачарэння) дзіцяці іншым мужам;

• медыцынская даведка аб стане здароўя кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі);

• даведка аб месцы працы, службы і пасадзе кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі);

• звесткі аб даходзе кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) за папярэдні ўсынаўленні (удачарэнні) год.

Пасля звароту кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) упраўленні (аддзелы) адукацыі праводзяць або арганізуюць псіхалагічную дыягностыку і падрыхтоўку кандыдатаў ва ўсынавіцелі (удачарыцелі). Калі аб усынаўленні дзіцяці хадайнічаюць айчым (мачаха), дзед ці бабка, псіхалагічная дыягностыка і падрыхтоўка кандыдатаў ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) не праводзяцца.

Вынікі псіхалагічнай дыягностыкі кандыдатаў ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) афармляюцца па форме, якая зацвярджаецца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь (дадатак 1 да пастановы № 20), і ўключаюцца ў акт абследавання. Па жаданні кандыдатаў ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) псіхалагічная дыягностыка і падрыхтоўка могуць ажыццяўляцца спецыялістамі ўстановы «Нацыянальны цэнтр усынаўлення Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь» (далей - Нацыянальны цэнтр усынаўлення) па накіраванні ўпраўлення (аддзела) адукацыі.

У мэтах падрыхтоўкі акта абследавання кіравання (аддзелы) адукацыі ў трохдзённы тэрмін з дня звароту кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) запытваюць наступныя звесткі:

- аб адсутнасці судзімасці ў кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) - з адпаведнага ўпраўлення ўнутраных спраў абласнога выканаўчага камітэта або галоўнага ўпраўлення ўнутраных спраў Мінскага гарадскога выканаўчага камітэта;

- аб тым, ці пазбаўляўся ён бацькоўскіх правоў, ці быў абмежаваны ў бацькоўскіх правах, ці было раней у дачыненні да яго адменена ўсынаўленне, ці прызнаваўся недзеяздольным або абмежавана дзеяздольным, - з суда па месцы жыхарства кандыдата ва ўсынавіцелі;

- аб тым, ці прызнаваліся дзеці кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) маючымі патрэбу ў дзяржаўнай абароне, ці адхіляўся кандыдат у ўсынавіцелі (удачарыцелі) ад абавязкаў апекуна, папячыцеля за неналежнае выкананне ўскладзеных на яго абавязкаў, - пры неабходнасці з выканаўчага і распарадчага органа па папярэднім месцы жыхарства кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі);

- копію дакумента, які пацвярджае права ўласнасці кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) на жылое памяшканне або права валодання і карыстання жылым памяшканнем;

- аб стане пажарнай бяспекі жылога памяшкання, які знаходзіцца ва ўласнасці або ва ўладанні і карыстанні кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) (п.6 Палажэння № 290). Гэтыя звесткі таксама ўказваюцца ў акце абследавання.

 Выдача акта абследавання ўмоў жыцця кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) ажыццяўляецца ў месячны тэрмін з дня падачы дакументаў. Форма акта абследавання ўмоў жыцця кандыдатаў ва ўсынавіцелі, апекуны, папячыцелі, патранатныя выхавальнікі ўстаноўлена пастановай № 20 (дадатак 2).

Тэрмін дзеяння акта складае 1 год.

Пры наяўнасці акта абследавання ўмоў жыцця кандыдата ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) падбор дзіцяці ажыццяўляецца кіраваннем (аддзелам) адукацыі або (па жаданні кандыдатаў ва ўсынавіцелі (удачарыцелі)) Нацыянальным цэнтрам усынаўлення (форма заявы&nbsp ;- дадатак 13 да пастановы № 20).

Даведачна. Упраўленне (аддзел) адукацыі ажыццяўляе падбор дзіцяці, якое адпавядае запытам кандыдатаў ва ўсынавіцелі, у дзіцячых інтэрнатных установах, арганізацыях аховы здароўя, апякунскіх сем'ях, прыёмных сем'ях, дзіцячых дамах сямейнага тыпу, якія знаходзяцца на тэрыторыі мясцовага выканаўчага і распарадчага органа.

Нацыянальны цэнтр усынаўлення ажыццяўляе падбор дзіцяці ў рэспубліканскім банку даных аб усынаўленні дзяцей-сірот і дзяцей, якія засталіся без апекі бацькоў, якія знаходзяцца ў дзіцячых інтэрнатных установах, арганізацыях аховы здароўя, апякунскіх сем'ях , прыёмных сем'ях, дзіцячых дамах сямейнага тыпу (г.зн. якія знаходзяцца на тэрыторыі ўсёй рэспублікі) (пп.13, 14 Палажэння № 290).

Спецыялісты Нацыянальнага цэнтра ўсынаўлення працуюць ва ўсіх абласных цэнтрах (кантактныя тэлефоны гл.:  http://nacedu.by/kontakty) 

Даведачна.  У Рэспубліцы Беларусь усынавіцелямі (удачарыцелямі) могуць быць асобы, якія пастаянна пражываюць у Рэспубліцы Беларусь, незалежна ад грамадзянства;

  • У адпаведнасці з артыкулам 1 Закона Рэспублікі Беларусь «О  правовом положении иностранных граждан и лиц без гражданства в  Республике Беларусь» ад 4 студзеня 2010 г. № 105-З дакументам, які пацвярджае пастаяннае пражыванне замежнага грамадзяніна ў Рэспубліцы Беларусь, з'яўляецца від на жыхарства ў Рэспубліцы Беларусь;
  • Іншаземныя грамадзяне, якія пастаянна жывуць на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, могуць усынавіць (удачарыць) дзіця, якое складаецца не менш за адзін год на цэнтралізаваным уліку ў рэспубліканскім банку даных аб nbsp ;усынаўленні (удачарэнні) дзяцей-сірот і дзяцей, якія засталіся без апекі бацькоў, у адпаведнасці з часткай 4 артыкула 233 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб шлюбе і сям'і;
  • Рашэнне аб усынаўленні (удачарэнні) прымаецца толькі з пісьмовага дазволу Міністра адукацыі Рэспублікі Беларусь;
  • Міжнароднае ўсынаўленне (удачарэнне) на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь праводзіцца абласнымі судамі па месцы жыхарства (знаходжання) дзіцяці, якое ўсынаўляецца (удачарылася), а ў г.Мінску - Мінскім гарадскім судом;
  • Заява аб усынаўленні (удачарэнні) і дакументы падаюцца праз Нацыянальны цэнтр усынаўлення (220005, г.Мінск, вул.Платонава, д.22);< /li>
  • Замежны грамадзянін, які пастаянна пражывае на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, дадаткова прадстаўляе дакументы:

       - дакумент аб адсутнасці судзімасці на тэрыторыі замежнай дзяржавы, грамадзянінам якой ён з'яўляецца;

         - дакумент кампетэнтных органаў замежнай дзяржавы, які змяшчае звесткі аб тым, пазбаўляўся ён бацькоўскіх правоў або быў абмежаваны ў іх, ці прызнаваўся недзеяздольным або абмежавана дзеяздольным, ці адхіляўся ад абавязкаў апекуна, папячыцеля за неналежнае выкананне ўскладзеных на яго абавязкаў, ці не было раней у у дачыненні да яго адменена ўсынаўленне, ці прызнаваліся дзеці кандыдата ва ўсынавіцелі маючымі патрэбу ў дзяржаўнай абароне.

     Дакументы павінны быць легалізаваны і перакладзены на рускую мову. Пераклад дакументаў засведчваецца натарыял

Крок 2. Падбор дзіцяці

Пры падборы дзіцяці кандыдатам ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) прадстаўляецца ўся наяўная інфармацыя аб здароўі, развіцці, асобасных характарыстыках і асаблівых патрэбах дзіцяці, а таксама наяўная інфармацыя аб бацьках і іншых сваяках дзяцей. /p> Для знаёмства з дзіцем кандыдату (кандыдатам) ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) выдаецца накіраванне. Адмова кандыдатаў ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) ад усынаўлення (удачарэння) прапанаванага ім дзіцяці не перашкаджае кандыдатам ва ўсынавіцелі (удачарыцелі) атрымаць накіраванне на знаёмства з іншым дзіцем для ўсынаўлення (удачарэння).

Даведачна.  Усынавіць (удачарыць) дзіця, якое дасягнула 10 гадоў, можна толькі з яго згоды , якое выяўляецца органам апекі і папячыцельства (кіраваннем (аддзелам) адукацыі) па месцы яго жыхарства (знаходжання), консульскай установай Рэспублікі Беларусь або судом пры вынясенні судовага рашэння (п.20 Палажэння №290, ст.130 КоБС). Згода афармляецца па форме, устаноўленай Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь (дадатак 6 да пастановы № 20).

Калі да падачы заявы аб усынаўленні (удачарэнні) дзіця пражывала ў сям'і ўсынавіцеля (удачарыцеля) і лічыць яго сваім бацькам, усынаўленне (удачарэння) у выглядзе выключэння можа быць зроблена без атрымання згоды ўсынаўляемага (арт.130 КоБС).

Крок 3. Зварот у суд

 

Усынаўленне (удачарэнне) праводзіцца раённым (гарадскім) судом па заяве асоб (асобы), якія жадаюць усынавіць (удачарыць) дзіця, па месцы жыхарства (знаходжання) дзіцяці або па месцы жыхарства ўсынавіцеляў (арт.121 КоБС) (інфармцыю аб месцы знаходжання судоў можна знайсці на сайце Вярхоўнага Суда РБ: http://court.gov.by/).

Да заявы аб усынаўленні (удачарэнні) дзіцяці (форма заявы – ­дадатак 15 да пастановы № 20) павінен быць прыкладзены ўвесь сабраны пакет дакументаў.

Разгляд спраў аб усынаўленні дзіцяці здзяйсняецца судом у парадку адмысловай вытворчасці па правілах, прадугледжаных грамадзянскім працэсуальным заканадаўствам Рэспублікі Беларусь. За разгляд заявы неабходна заплаціць дзяржаўную пошліну ў памеры 2 базавых велічынь (п.7 дадатку 14 да Падатковага кодэкса Рэспублікі Беларусь).

Справы аб усынаўленні дзяцей разглядаюцца судом з абавязковым удзелам саміх усынавіцеляў, органаў апекі і папячыцельства, пракурора (арт.122 КоБС).

Заява аб усынаўленні (удачарэнні) дзіцяці разглядаецца судом на працягу 15 дзён з дня падачы ў суд заявы ўсынавіцеля (усынавіцеляў).

Рашэнне ўступае ў законную сілу па заканчэнні 15 дзён (арт.317, 403 ГПК)

Усынаўленне (удачарэнне) лічыцца ўстаноўленым з дня ўступлення ў законную сілу рашэння суда аб усынаўленні (арт.122 КоБС).

Па просьбе ўсынавіцеляў у інтарэсах дзіцяці і на падставе рашэння суда могуць быць змененыя:

• дата нараджэння ўсыноўленага дзіцяці, але не больш чым на 1 год і не пазней за дату здзяйснення запісу акта аб нараджэнні;

• месца яго нараджэння ў межах Рэспублікі Беларусь.

Усыноўленаму дзіцяці можа быць прысвоена прозвішча ўсынавіцеля, а таксама названае ім уласнае імя. Імя па бацьку ўсыноўленага дзіцяці вызначаецца па ўласным імі ўсынавіцеля, калі ўсынавіцель мужчына, а пры ўсынаўленні дзіцяці жанчынай – па ўласным імені асобы, указанай ёю ў якасці бацькі ўсыноўленага дзіцяці, за выключэннем выпадкаў, калі за бацькам дзіцяці захоўваюцца яго правы і абавязкі ў адносінах да дзіцяці. Калі прозвішчы сужэнцаў-усынавіцеляў розныя, па пагадненню сужэнцаў-усынавіцеляў усыноўленаму дзіцяці прысвойваецца прозвішча аднаго з іх.

Калі ўсыноўленае дзіця дасягнула 10 гадоў, для змены яго прозвішча, уласнага імя і імя па бацьку патрабуецца яго згода.

Аб змене прозвішча, уласнага імя, імя па бацьку, даты і (або) месца нараджэння ўсыноўленага дзіцяці ўказваецца ў рашэнні суда аб яго ўсынаўленні (удачарэнні) (арт.132 КоБС). Пры гэтым месца нараджэння ўсыноўленага дзіцяці можа быць зменена на месца нараджэння ў межах Рэспублікі Беларусь незалежна ад месца яго нараджэння.

Па просьбе ўсынавіцеляў (удачарыцеляў) суд таксама можа прыняць рашэнне аб унясенні звестак аб усынавіцелях (удачарыцелях) у запіс акта аб нараджэнні ў якасці бацькоў усыноўленага імі дзіцяці. Аб неабходнасці здзяйснення такога запісу таксама паказваецца ў рашэнні суда аб усынаўленні (удачарэнні) дзіцяці (арт.133 КоБС). Пры ўсынаўленні дзіцяці асобай, якая не знаходзіцца ў шлюбе, у запіс акта аб нараджэнні ўсыноўленага дзіцяці звесткі аб прозвішчы маці (бацькі) уносяцца па прозвішчы ўсынавіцеля, а ўласнае імя і імя па бацьку маці (бацькі) усыноўленага дзіцяці запісваюцца па ўказанні ўсынавіцеля (арт.132 КоБС) .

Крок 4. Перадача ўсыноўленага дзіцяці

 

Усыноўленае дзіця перадаецца ўсынавіцелям (удачарыцелям) на падставе рашэння суда аб усынаўленні дзіцяці.

Усыноўленае дзіця перадаецца ўсынавіцелям у сезонным камплекце адзення. Адначасова ўсынавіцелям (удачарыцелям) перадаюцца па акце:

• пасведчанне аб нараджэнні дзіцяці;

• выпіска (копія) з медыцынскіх дакументаў і копія медыцынскай даведкі аб стане здароўя дзіцяці, якое ўсынаўляецца;

• дакументы аб навучанні (для дзяцей школьнага ўзросту);

• дакументы аб бацьках (пасведчанне аб смерці, рашэнне суда і іншыя дакументы, якія пацвярджаюць адсутнасць праваадносін бацькоў з дзіцем);

• звесткі аб наяўнасці і месцазнаходжанні братоў і сясцёр;

• вопіс маёмасці, якая належыць дзіцяці, і звесткі аб асобах, якія адказваюць за яго захаванасць (калі такое ёсць);

• дакумент, які пацвярджае наяўнасць у дзіцяці ва ўласнасці жылога памяшкання (яго часткі) (калі такое ёсць);

• іншыя дакументы, якія ёсць у асабістай справе дзіцяці.

Акт перадачы дакументаў усыноўленага дзіцяці складаецца ў двух экзэмплярах, адзін з якіх захоўваецца ва ўсынавіцеляў, а другі — у асабістай справе ўсыноўленага дзіцяці (гл. 4 Палажэння № 290).

Крок 5. Рэгістрацыя ўсынаўлення

 

Рэгістрацыя ўсынаўлення (удачарэння) з'яўляецца адміністрацыйнай працэдурай, якую ажыццяўляюць органы загса на падставе дакументаў, прадстаўленых зацікаўленымі асобамі ў адпаведнасці з кіраўніком 5.7 пераліку адміністрацыйных працэдур па заявах грамадзян, зацверджанага Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 26 красавіка 2010 г. № 200 «Об административных процедурах, осуществляемых государственными органами и иными организациями по заявлениям граждан».

Рэгістрацыя ўсынаўлення робіцца на падставе рашэння суда аб усынаўленні дзіцяці органамі, якія рэгіструюць акты грамадзянскага стану, па месцы вынясення судом такога рашэння або па месцы захоўвання запісу акта аб нараджэнні ўсынаўляемага па сумеснай заяве ўсынавіцеляў (па заяве ўсынавіцеля) (арт.216 КоБС). .

Заява аб рэгістрацыі ўсынаўлення (удачарэння) падаецца ў пісьмовай форме ўсынавіцелямі сумесна або адным з іх.  Рэгістрацыя ўсынаўлення (удачарэння) праз прадстаўніка не дапускаецца.

Падставай для рэгістрацыі ўсынаўлення з'яўляецца рашэнне суда аб усынаўленні (удачарэнні), якое вырабляецца органамі загс  па месцы вынясення рашэння аб усынаўленні (удачарэнні) (арт.216 КоБС).

Для рэгістрацыі ўсынаўлення (удачарэння) заяўнікам неабходна прадставіць дакументы ў адпаведнасці з кіраўніком 5.7 пераліку адміністрацыйных працэдур

• заяву

• пашпарт або іншы дакумент, які засведчвае асобу ўсынавіцеля (усынавіцеляў);

• пасведчанне аб нараджэнні дзіцяці;

• копію рашэння суда аб усынаўленні (удачарэнні) дзіцяці

Рэгістрацыя робіцца бясплатна.

Тэрмін выканання гэтай адміністрацыйнай працэдуры 2 дні з дня падачы заявы, а ў выпадку запыту звестак і (або) дакументаў ад іншых дзяржаўных органаў, іншых арганізацый -1 месяц.

Пры здзяйсненні запісу акта аб усынаўленні ўсе звесткі, уносяцца ў запіс акта аб усынаўленні ў адпаведнасці з рашэннем суда аб усынаўленні (удачарэнні).

Пры ўсынаўленні (удачарэнні) дзіцяці асобай, якая не знаходзіцца ў шлюбе, у запіс акта аб нараджэнні ўсыноўленага дзіцяці звесткі аб прозвішчы маці (бацькі) уносяцца па прозвішчы ўсынавіцеля, а ўласнае імя і імя па бацьку маці (бацькі) усыноўленага дзіцяці запісваюцца па ўказанні ўсынавіцеля .

Пры змене месца нараджэння ўсыноўленага аднаўляецца запіс акта аб нараджэнні дзіцяці органам загс па змененым месцы нараджэння (арт.217 КоБС).

Орган загса, які ўнёс змяненні ў запіс акта аб нараджэнні ўсыноўленага (орган загса, які аднавіў запіс акта аб нараджэнні ўсыноўленага), выдае новае пасведчанне аб нараджэнні ўсыноўленага ўсынавіцелям або накіроўвае яго для выдачы ўсынавіцелям у орган загса па месцы рэгістрацыі ўсынаўлення.

Даведачна. Рэгістрацыя ўсынаўлення, унясенне змяненняў у запіс акта аб нараджэнні ўсыноўленага, захоўванне запісаў актаў аб усынаўленні і аб нараджэнні ўсыноўленых, а таксама іншых матэрыялаў, звязаных з усынаўленнем, выконваюцца ў парадку, які забяспечвае захаванне таямніцы ўсынаўлення.

 (раздзел 5 Палажэння аб парадку рэгістрацыі актаў грамадзянскага стану і выдачы дакументаў і (або) даведак органамі, якія рэгіструюць акты грамадзянскага стану, зацверджанага пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 14 снежня 2005 г. № 1454).

Крок 6. Рэгістрацыя дзіцяці па месцы жыхарства

 

Рэгістрацыя непаўналетніх па месцы жыхарства ажыццяўляецца ўсынавіцелямі (удачарыцелямі) па сваім месцы жыхарства не пазней за адзін месяц з дня ўступлення ў законную сілу рашэння суда аб усынаўленні (удачарэнні) у выпадку, калі раней непаўналетнія былі зарэгістраваны па месцы жыхарства не па месцы жыхарства ўсыноў (удачарыцеляў), або з дня прыбыцця на новае месца жыхарства.

          Для рэгістрацыі ўсыноўленага дзіцяці па месцы жыхарства ўсынавіцеляў не патрабуецца згода ўласніка або наймальніка жылога памяшкання (у выпадку, калі ўсынавіцелі такімі не з'яўляюцца).

(п.7 Палажэння аб рэгістрацыі грамадзян па месцы жыхарства і месцы знаходжання, зацверджанага Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 07.09.2007 г. № 413 «О совершенствовании системы учета граждан по месту жительства и месту пребывания»)

Дакументы, якія неабходна падаць у пашпартны стол РДЦ (разлікова-даведачны цэнтр) або ЖЭС

Заява аб рэгістрацыі па месцы жыхарстваПасведчанне аб нараджэнні дзіцяціПашпарты бацькоўСведчанне аб шлюбеКопіі асабістых рахункаў бацькі і маці, калі ў бацькоў розная прапіска.

Крок 7. Прызначэнне штомесячных грашовых выплат

 

     Згодна з Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 30.06.2014 г. № 330 «О государственной поддержке семей, усыновивших (удочеривших) детей)» устаноўлены штомесячныя грашовыя выплаты для дзяцей, усыноўленых асобамі, якія пастаянна пражываюць на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь. Для прызначэння выплат неабходна звярнуцца ўмясцовы выканаўчы і распарадчы орган (кіраванне (аддзел) адукацыі па месцы жыхарства) і ў адпаведнасці з пунктам 4.2 пераліку адміністрацыйных працэдур прадаставіць наступныя дакументы:

-заява;

-пашпарт або іншы дакумент, які сведчыць асобу ўсынавіцеля;

-пасведчанні аб нараджэнні непаўналетніх дзяцей;

-копію рашэння суда аб усынаўленні.

Выплаты прызначаюцца з дня падачы адным з усынавіцеляў або адзіным усынавіцелем вышэйпералічаных дакументаў да дасягнення ўсыноўленым (удучаным) дзіцем узросту 16 гадоў.

На падставе Указа штомесячныя грашовыя выплаты, указаныя ў частцы першай гэтага падпункта, назначаюцца з дня падачы адным з усынавіцеляў або адзіным усынавіцелем дакументаў, прадугледжаных у пункце 4.2 пераліку адміністрацыйных працэдур, якія ажыццяўляюцца дзяржаўнымі органамі і іншымі арганізацыямі па заявах грамадзян.

Таксама асобы, якія ўсынавілі (удачарылі) дзіця ва ўзросце ад 3 да 16 гадоў, маюць права на кароткачасовы водпуск без захавання заработнай платы тэрмінам да 90 каляндарных дзён у на працягу 6 месяцаў з дня ўступлення ў законную сілу рашэння суда аб усынаўленні (удачарэнні). У выпадку выкарыстання ўсынавіцелем (удачарыцелем) кароткачасовага водпуску без захавання заработнай платы працягласцю не менш як 30 каляндарных дзён штомесячныя грашовыя выплаты, за першы месяц, які прыпадае на такі водпуск, выплачваюцца ў двайным памеры пры прадастаўленні ўсынавіцелем (удачарыцелем) у мясцовы выканаўчы і распарадчы орган коп. аб адпачынку.

Даведачна. Больш падрабязную інфармацыю можна атрымаць на сайце Нацыянальнага цэнтра ўсынаўлення   www.nacedu.by 

Крок 8. Кантроль за ўмовамі жыцця і выхавання ўсыноўленага дзіцяці

 

Упраўленне (аддзел) адукацыі ажыццяўляе ўлік усыноўленых дзяцей, якія пражываюць на тэрыторыі мясцовага выканаўчага і распарадчага органа, з дня атрымання рашэння суда аб усынаўленні (удачарэнні) дзіцяці да дасягнення імі паўналецця.

Упраўленне (аддзел) адукацыі па месцы фактычнага пражывання ўсыноўленага дзіцяці, за выключэннем дзяцей, усыноўленых айчымам (мачахай), фарміруе яго асабістую справу. Для фарміравання асабістай справы ўсынавіцелі (удачарыцелі) павінны прадставіць:

• выпіску з рашэння суда аб усынаўленні (удачарэнні);

• копію новага пасведчання аб нараджэнні дзіцяці;

• копію асабовага рахунку або даведку аб месцы жыхарства і складзе сям'і ўсынавіцеляў (удачарыцеляў).

    Упраўленнямі (аддзеламі) адукацыі па месцы жыхарства ўсыноўленага дзіцяці ажыццяўляецца кантроль за ўмовамі жыцця і выхавання ўсыноўленых дзяцей у сем'ях усынавіцеляў (удачарыцеляў).

На працягу 3 гадоў пасля ўсынаўлення не радзей 1 разу ў год кіраваннем (аддзелам) адукацыі праводзіцца абследаванне ўмоў жыцця і выхавання дзіцяці. Такое абследаванне можа праводзіцца таксама Нацыянальным цэнтрам усынаўлення. Са згоды ўсынавіцеляў (удачарыцеляў) або па іх просьбе да абследаванняў умоў жыцця і выхавання ўсыноўленых дзяцей могуць быць прыцягнуты работнікі сацыяльна-педагагічных цэнтраў (педагог-псіхолаг, педагог сацыяльны) (п.29 Палажэння № 290). Неабходнасць і перыядычнасць абследаванняў умоў жыцця і выхавання такіх дзяцей вызначаюцца ўпраўленнямі (аддзеламі) адукацыі па месцы жыхарства ўсыноўленых дзяцей.

Акт абследавання ўмоў жыцця і выхавання ўсыноўленага дзіцяці афармляецца па ўстаноўленай форме (дадатак 9 да пастановы № 20).

Крок 9. Суправаджэнне сям'і

 

         Усынавіцелі (удачарыцелі) могуць атрымаць кансультацыю і дапамогу па пытаннях жыцця і выхавання ўсыноўленага (удачаронага) дзіцяці, звярнуўшыся ва ўпраўленне (аддзел) адукацыі, сацыяльна-педагагічны цэнтр па месцы жыхарства і ў Нацыянальны цэнтр усынаўлення.

          На базе Нацыянальнага цэнтра ўсынаўлення арганізавана работа клуба для падтрымкі ўсынавіцеляў (сустрэчы адзін раз у месяц) па актуальных пытаннях развіцця і выхавання дзяцей (па запыце).

          Два разы на месяц праводзяцца групавыя заняткі для дзяцей падлеткавага ўзросту з мэтай стабілізацыі псіхаэмацыйнага стану, фарміравання аптымальных спосабаў паводзін у канфліктных сітуацыях, развіцця ўпэўненасці ў сабе і інш. (па запыце)

          У сацыяльных сетках Facebook, Instagram, Вконтакте можна падпісацца на зтраніцы Нацыянальнага цэнтра ўсынаўлення: www.facebook.com/NACBELARUS, www.instagram.com/ncu_by, https://t.me/NCUofBelarus, дзе размешчана  важная інфармацыя для сем'яў усынавіцеляў , пытанні на адказы, карысныя рэкамендацыі і інш.               Можна атрымаць кваліфікаваную дапамогу ў выглядзе кансультацый, карэкцыйна-развіваючых заняткаў, дыягнастычных абследаванняў і інш. цэнтра ўсынаўлення.

Многія адказы на пытанні, якія цікавяць, можна знайсці на старонках газеты «Дадому!», падпіска на гэтае штомесячнае выданне ажыццяўляецца ў любым паштовым аддзяленні. Падпісныя індэксы:

Індывідуальная падпіска 64207

Ведамасная падпіска 642072